Kaymağı, lokumu, sucuk döneri, mermeri ve kaplıcalarıyla ünlü kentimiz AFYONKARAHİSAR, Geçerken Uğramayın, Özellikle Gidin.
Dükkana müthiş bir taze kaymak ve şekerleme kokusu sinmiş… Kulaklarımıza hitap eden bir makas orkestrası dinlediğim en özel parçayı bize burada çalıyor. Dükkanın önündeki gurur ibaresi bildiriyor: Afyonkarahisar vergi rekortmeni Öztaylan Yayla Şekerleme.
Sedaraban Saz Semaisi’ni çalıyor kulaklarıma, radyoda Tanburi Cemil Bey.
Eskişehir’e varmadan Bozöyük’ten Kütahya sapağına girdiğimden beridir bir saat kadar geçti. Artık Türk yurdu Anadolu’nun kadim şehri Afyonkarahisar’a varmama az bir zaman kaldı.
Ah, o güzelim topraklar…
Hemen her kilometrede, arabamı durdurarak bulutlarla bulaşan uçsuz bucaksız ovaların fotoğrafını çekmek istiyorum. Bu derin ovalarda ufuk öylesi uzak ki, o koca koca bulutlar ovada ancak hoş bir dekor olarak duruyor; gölgeleri yavaş yavaş taşın toprağın üzerinden geçiyor…
Ara sıra yolumuz garip kalmış tren rayları ile kesişiyor… Rayların bu garip hali içimi parçalıyor. Parçalıyor çünkü biliyorum ki demir yolu memleketim için çok çok önemli bir ulaşım aracıdır. Yüz yıla yaklaşan Cumhuriyet’imizin içindeki türlü kısır döngüler yüzünden unutulmuş, gelişememiş, garip kalmış. Afyon’un mermeri için ne güzel bir taşıma aracı olurdu halbuki…
Sucuk Döner üzeri Kaymaklı Lokum
Uzun süren araba yolculuğunun ardından otelime giriyorum. Odama yerleştiğimde karnım resmen zil çalıyor.
Memleketin her yerinde olduğu gibi Afyonkarahisar’ın da kendine özgü yemekleri var tabii. Resepsiyonist gençten bilgi alıyorum. Gamze Döner’i buluyorum. Kendime enfes bir sucuk dönerziyafeti çekiyorum.
Sucuk, Afyon ile özdeşleşmiş bir ürün. Sucuğun dönerini yapıp pişirmek de Afyon’lu esnaflardan güzel bir girişim örneği. Gamze Döner Lokantası sucuk döneri Bursa’nın İskender Kebabı gibi sosluservis ediyor. Bununla birlikte pilav üstü, sade kesim ve ekmek arasına da koyup sunabiliyor. Ben sizlere pilav üzeri sucuk döner ve ekmek arası bol salatalı ve domatesli sucuk döneri tatmanızı ısrarla tavsiye ederim.
Afyonkarahisar’da olduğumu duyan arkadaşlarım kaymaklı Afyon lokumusipariş ediyorlar. İşi bilenler adres de veriyor: Öztaylan Yayla Şekerleme. Afyon’a bu ikinci seyahatim. İlkinde Uzun Çarşı içerisinde yer alan bu dükkanın önündeki kuyruktan gözüm korkmuş, başka bir lokumcudan satın almıştım lokumlarımı. İstanbul’a döndüğümde Afyonlu arkadaşım Mustafa bastı fırçayı: Afyon’da bir tek Yayla’dan alacaksın lokumu, diğerleri kaymaklı lokumu yapamıyor!
2017’nin Eylül’ünde Afyonlu Mustafa ve Adanalı Su’nun Afyonkarahisar’daki düğünlerine katılmak için şehre ikinci gidişimde damattan iki sene evvel yediğim fırçayı unutmadım ve tavsiyesine uydum. Yayla lokumun önündeki meşhur kuyruğa girdim. Aşk olsun bu lokumcuya, tam 45 dakika bekletti bizi kuyrukta! Dükkan 30-40 metrekareyi geçmez, içeride florasan ışıkların altında çalışan 4-5 Afyonlu tezgahtarın üzerinde önlükler, ellerinde makaslar var. Bu adamlar durmaksızın lokum kesiyorlar!Önlerindeki inanılmaz kuyruğa aldırmadan sükunetle kesiyorlar lokum sarmallarını… Dükkana müthiş bir taze kaymak ve şekerleme kokusu sinmiş. Kulaklarımıza hitap eden bir makas orkestrası dinlediğim en özel parçayı bize burada çalıyor. Dükkanın önündeki gurur ibaresi bildiriyor: Afyonkarahisar vergi rekortmeni Öztaylan Yayla Şekerleme.Bu dükkandan alışveriş yapmanızın sizin için tek sakıncası olabilir, bir daha başka bir lokumu yiyemeyebilirsiniz.
2015’e dönüyorum…
O soğuk kış gününde Afyonkarahisar sokaklarında yaptığım avareliğe…
Afyon Kalesi eteklerinde türlü sokak satıcılarının arasından geçiyorum. Muzcular, keçeciler, pilciler, ehliyet-kimlik kaplamacıları… Çeşit çeşit baharatların kaldırımlarda sergilendiği aktarlar, kaşkol-kasket satan dükkanlar, sucukçular, kuyumcular, balıkçılar… Şehrin garip yalnızlığı, kupkuru havası, iyi insanları… Bu sokaklarda gezerken 21’inci yüzyılda kendi çağımızda olduğumuza dair tek kanıt: son model otomobiller… İşte böyle bir atmosferde yolum bir sokağa düşüyor. Sokağın orta yerinde boş bir dükkanın önünde koca bir çengele asılı duran bir çift dana ayağı görüyorum. Hayvanın derisi soyulmuş ve iyice temizlenmiş. Hemen yanında bir tane daha… Bu garip sokak boyunca manzara aynı. Satırla kesilmiş dana bacakları, bir paça çorbasına lezzet katmak üzere hazırlanmış. Tahminimce lokantaların sahipleri tarafından satın alınmayı bekliyorlar. Şehir zaten soğuk. Aralık ayındayız. Havası da tertemiz. Sanıyorum Afyon esnafı ‘bundan iyi soğutucu mu olur’ diyerek sokağın ortasına asmış bu hayvan uzuvlarını.
Avareliğe devam ediyorum.
Otpazarı Camii’nin önünde Mevlevihane’ye doğru çıkan yolu takip ediyorum. Kısa bir yürüyüşten sonra Afyon kalesine daha yakınımın artık. Burada eski konaklar var. Konaklar arasında kale harika görünüyor. Konağın biri Afyon’da yerel lezzetleri yiyebileceğiniz en özel mekan: Mihrioğlu Konağı. Safran rengine boyalı, ahşap pencereli bu konağa hemen giriyorum. Az sonra bu hoş ambiyansta garsondan Afyon sıra yemeğinisipariş ediyorum. İşte tam aradığım yerdeyim. Afyon kalesi eteklerinde bir konakta Afyonkarahisar geleneksel sofrasını kurduruyorum kendime.
Afyon’da yemekler sıra ile geldiği için adı sıra yemeği olarak kalmış. Tadı damağımda saklı her bir lezzeti liste halinde size sunmak istiyorum:
Servis Sırasına göre Afyon Sıra Yemeği Çeşitleri;
Tandır Çorba
Konak Salatası
Afyon Kebabı
Patlıcan Musakka
Etli Yaprak Sarma
Süzme Yoğurt
Kaymaklı Ekmek Kadayıfı
Bamya
Konak Şerbeti
Sıra yemeğinde ziyafet tatlı ile son bulmuyor. Tatlı araya alınmış. Yemeğin sonunda bamya yemeği veriliyor.
