Son yıllarda otelcilik sektöründe, turizm eğitimi almış kişiler istihdamda ana unsuru oluşturmaktadır. İlköğretimden başlayarak yükseköğretim düzeyine kadar ülkede turizm eğitiminde epey yol kat edildi. Kamu kurumları ulusal meslek standartlarını belirleyip uluslararası düzeyde geliştirerek turizm sektörünün personel ihtiyacını karşılamaya çalışmaktadırlar.
Turizm eğitimi almamış ancak mesleğe tecrübe edinerek dahil olmuş (alaylı) birçok kişi de meslek standardının sağlanması adına belgelendirilmektedir. Mesleki Eğitim Merkezleri ve Mesleki Yeterlilik Kurumu mesleki belgelendirme yapan iki kurumdur. Mesleki Yeterlilik Kurumu yetkilendirdiği kurumlar aracılığıyla herhangi bir sigorta prim gün sayısı, eğitim gerekliliği olmaksızın ölçme ve değerlendirme faaliyetleriyle belgelendirme yapmaktadır. Mesleki Eğitim Merkezleri ise Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı ortaöğretim düzeyinde eğitim veren kurumlardır. Bu iki kurumun sınavlar ve belgelendirme için gerekli gördüğü yeterlilikler farklılık içerir.
3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu’nda yerini bulan mesleki kariyer basamakları sırasıyla; çıraklık-kalfalık-ustalık-usta öğreticilik şeklindedir. Bilindiği üzere personel sayısı 10 ve üzerindeki işletmeler personel sayısının en az yüzde 5’i kadar öğrenciye beceri eğitimi yaptırmak durumundadırlar. Aynı kanunun 15. Maddesine göre işyerine stajyer almak için usta öğretici bulunması şarttır.
Sektörün yiyecek-içecek alanı (aşçılık, pastacılık, fırıncılık, kasaplık) mesleklerinde belgelendirme açısından iyi bir noktaya gelindi. Ancak ön büro, kat hizmetleri, concierge gibi bölümlerde belgelendirme sayısı oldukça düşüktür. Bunun sebebinin belgenin ne işe yaradığının bilinmemesinden kaynaklandığı gözlemlenmiştir. Bu mesleklerde standartlaşma açısından personelin belge edinmesi turizm sektöründe kaliteli hizmet verilebilmesini sağlar.
Mesleki eğitimin son kariyer basamağı olan usta öğretici Selçuklu dönemindeki Ahilik Teşkilatı’ndan beri teşkilatlanmadaki yerini almaktadır. 3308 Sayılı Mesleki Eğitim kanununa göre işyerinde çırak çalıştırabilmek için gerekli olmasının yanında, çırakların mesleği öğrenmesi ve onların kişilik/ahlaki yönden de gelişmesini sağlar. Usta öğreticilik, ustalık belgesi almış, 40 saatlik iş pedagojisi eğitiminden geçen ustaların sahip olabileceği belgedir. Eğitimin içeriği; mesleki eğitimin temel ilkeleri, meslek etiği, iletişim, iş sağlığı ve güvenliği, kalite-verimlilik, öğretim stratejileri, eğitim psikolojisi, eğitim programının öğeleri, ölçme-değerlendirme şeklinde çeşitlendirilmiştir. Eğitim içeriğinden anlaşılacağı üzere işletmelerde beceri eğitimi gören öğrencilerin meslek öğretiminin en iyi şekilde olmasına yönelik dizayn edilmiştir. Eğitimi tamamlayan usta öğreticilerin yanındaki çıraklara daha önceki durumlarına göre işin uzmanı olarak farklı yaklaşım sergileyecekleri kesindir.
Ülkenin ulusal hedefleri doğrultusunda spesifik alanlarda uzmanlaşmanın bir kısmı belgelendirme sayesinde olmaktadır. Turizmin ülkenin/bölgenin önemli gelir kaynağı olması sebebiyle kaliteli hizmet verme amacı eğitim ve buna bağlı ölçme/değerlendirme faaliyetleriyle hayata geçirilebilir. Belgelendirmenin zayıf olduğu sektöre bağlı yukarıda belirtilen mesleklerde bir an önce açığın kapanmasına yönelik çalışmalar kamu-özel sektör iş birliğiyle yapılmalıdır. Meslek liseleri sanayi ve hizmet sektörlerine ara eleman yetiştirme görevini üstlenerek ülkenin can damarı sayılabilir.
Özellikle Mesleki Eğitim Merkezleri mesleki eğitim anlamında amacını tam olarak gerçekleştirerek işletmelere, sektörde çalışan personele, eğitim alan öğrencilere büyük avantaj sağlamaktadır.
