Antalya’nın Kaş ilçesinde yer alan Patara Antik Kenti, tarihi geçmişiyle ziyaretçilerini büyülemeye devam ediyor. Roma İmparatoru Nero tarafından inşa edilen 26,5 metre yüksekliğindeki deniz feneri, 1481 yılındaki büyük bir tsunami sonrasında yıkılmıştı. Restorasyon işlemleri tamamlandığında fenerin iskelesi kaldırılarak, tarihinde ilk kez gün yüzüne çıkarıldı. Patara Deniz Feneri’nin renovasyon proje çalışmaları, 2020’nin ‘Patara Yılı’ ilan edilmesiyle birlikte, o dönem Antalya Valiliği görevini üstlenen Münir Karaloğlu tarafından başlatılmıştı.
RESTORASYON İLE YENİDEN AYAKTA
Akdeniz Üniversitesi’nden Prof. Dr. Fahri Işık ve eşi Havva İşkan Işık’ın 37 yıl önce başlattığı kazılarda ortaya çıkan tarihi eserler arasında en dikkat çekici olanı, M.S. 64 yılında inşa edilen bu deniz feneridir. Orijinal taşların yaklaşık %80’i kazılardan elde edilerek yeniden inşa edilen yapı, yapay zeka teknolojileriyle yıkılmadan önceki haline sadık kalınarak restore edildi. 2020’de başlayan ve 5 yıl süren restorasyon süreci sonuçlandı. 1988 yılından beri Patara kazılarında görev alan Prof. Dr. Havva İşkan Işık, deniz fenerinin etrafındaki iskele kaldırıldıktan sonra yeni görüntülerini paylaştı. Bu adım, fenerin 544 yıl önceki görünümüne kavuşmasını sağladı.
YENİ ÇEVRE DÜZENLEMESİ PLANLANIYOR
İskele kaldırılmasının ardından güncel fotoğrafları paylaşan Prof. Dr. Havva İşkan Işık, “Bu mucizeyi emekleriyle yaratanları mahcup etmedin, çok şükür. Patara İmparator Nero Deniz Feneri’nde restorasyon çalışmalarında sona gelindi. Fenerin kapısı, podyum basamakları ve Likya Eyalet Valisi Sextus Marcius Priskus’un heykel kaidesinin yerleştirilmesinin hemen ardından, çevre düzenlemesi tamamlanarak ziyaretçilere açılacak” şeklinde bir açıklama yaptı.
FENERİN IŞIĞI YENİDEN YANACAK MI?
Prof. Dr. Havva İşkan Işık, restorasyon tamamlanmasının ardından tarihi fenerin tekrar denizlerdeki gemilere yol gösterecek ışığını yakması için bir çağrıda bulundu. “Temennim, fenerin ışığının yanması yönünde. Böylelikle fenerin yapılış amacına hizmet etmiş olacak. Bu durum, simgesel bir anlamda restorasyonu pekiştirecektir. Patara Sahili’nden geçen kruvaziyerler ve diğer gemiler genellikle gece saatlerinde kur geçiş yapıyor. O fenerin ışığını gördüklerinde, ‘Şu anda Türkiye’de, Antalya’da Patara’dan geçiyoruz ve Nero’nun ışığını yakıyoruz’ diye duyuracaklar. Bu, Türkiye’nin tanıtımı açısından büyük bir değer taşıyacaktır” ifadelerini kullandı.
UZUN BİR SÜREÇ YÜRÜTÜLDÜ
Patara’daki kazılar, 16 yıla ait kazı başkanlığı da dahil olmak üzere toplam 37 yıl sürdü. Prof. Dr. Işık, “Bu fenerin restorasyonunu mümkün kılan başta Cumhurbaşkanlığı olmak üzere, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Antalya Valiliği ve diğer kurumlara teşekkür ediyorum. Deniz fenerinin kazıları ve yeniden inşa süreci 20 yıl aldı ve onu kendi doğurduğum çocuk gibi hissediyorum” dedi.
