Trabzon kentinin mülki idaresi ile bölgenin STK ve Kamu Kuruluşları, birçok alanda Doğu Karadeniz’in lideri konumundaki kenti gastronomi alanında da harekete geçirdiler. Bu amaçla Trabzon’da düzenlenen Gastronomi Çalıştayı’nda, Trabzon yemek kültürünün tanımlanması, yemek kültüründeki sorunlar ve çözüm önerileri, Trabzon’un gastronomi envanterinin belirlenmesi, yerel ürünlerin tespiti için yapılması gerekenler ve eksiklikler konuşuldu.
KENTİN ÖNDE GELENLERİ KATILDI
Çalıştayın açılışına Trabzon Valisi İsmail Ustaoğlu, Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanı Murat Zorluoğlu, Karadeniz Teknik Üniversitesi Rektörü Hamdullah Çuvalcıoğlu, Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Suat Hacısalihoğlu, Türkiye Gastronomi Turizmi Derneği Başkanı Gürkan Boztepe, Türkiye Aşçılar Birliği Federasyonu Başkanı Zeki Açıköz ve davetliler ile sektör temsilcileri katıldı.
BOZTEPE: TRABZON NEDEN SAN SEBASTİAN GİBİ OLMASIN?
Çalıştayda konuşan Gastronomi Turizmi Derneği Başkanı Gürkan Boztepe, Türk mutfağının dünyanın en iyi mutfağı olduğunu hatırlattı. Boztepe, “Ancak Türkiye dünya sıralamasında 44. sırada görünüyor. Daha üst sıralara çıkması için el birliğiyle çalışmalarımızı sürdürmemiz gerek. Bu anlamda Trabzon’da yapılan gastronomi çalıştayı da önemli. Trabzon neden İspanya’daki San Sebastian gibi olmasın” dedi.
USTAOĞLU: ANADOLU YEMEK KÜLTÜRÜNÜ DÜNYAYA TANITMALIYIZ
Trabzon Valisi İsmail Ustaoğlu, yaptığı açıklamada uzun bir çalışmadan sonra Trabzon Turizm Konseyini oluşturduklarını, Trabzon’da turizmin tek elden yönetilmesi, doğa güzellikleri, destinasyonları, sağlık turizmi gibi birçok işlemi barındıran çalışmalarla ülkemiz turizminde ve dünya turizminde hak ettiği yerde olması için gayret ettiklerini söyledi. Vali Ustaoğlu, şunları söyledi: “Kültürler ve medeniyetler kolay oluşmuyor. Ama barınma ama yeme ihtiyacı olsun, ayakta kalmak için tarımsal aletleri üretmesi, sağlıkla ilgili yaptığı işlemlerle birlikte kültürler böyle oluşuyor. Barınma ihtiyacından kaynaklanan bir takım binalar tarihi eserler. Ayakta kalabilmek için yaptığı tarım, avcılıkla ilgili yaptığı aletler. Tüm bunların hepsinin en önemli parçalarından birisi yeme ihtiyacıdır. Bu noktada artık bu yıllar geçiyor, binlerce yıldan geldiğimizde bu bir sektöre dönüşüyor. Gastronomi veya farklı bir isim diyorsunuz. Ülkemizde her bir karış toprağı bir medeniyet fışkıran Anadolu coğrafyasının yemek kültürünü dünyaya kazandırmamız gerekiyor. Dünyada çok gerideyiz. Anadolu coğrafyası gibi kadim geçmişi olan bir yerde yaşıyoruz.”
ZORLUOĞLU: TRABZON BÖLGENİN LİDERİ
Trabzon Turizm Konseyi tarafından düzenlenen 1. Gastronomi Çalıştayı’nda Türkiye’nin gastronomi lideri olması yolunda Trabzon’un ve Doğu Karadeniz mutfağının önemli katkılar yapacağına inandıklarını belirten Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanı Murat Zorluoğlu, “Büyükşehir Belediyesi olarak Trabzon’un kadim mutfak kültürüne hizmet etmek adına yapılan organizasyonlara destek vermeye özel gayret gösteriyoruz” dedi.
SADECE TRABZON DEĞİL DOĞU KARADENİZ MUTFAĞI
Meseleye sadece Trabzon olarak bakmamak gerektiğini de dile getiren Başkan Zorluoğlu, “Bu belki de bir Doğu Karadeniz mutfağı, Doğu Karadeniz gastronomisi olarak da ele alınması gereken bir konu. Trabzon biliyorsunuz kadimden beri bu bölgenin merkezi olan bir şehir. Bölgesel lideri olan bir şehir. Dolayısıyla bu yönüyle de gastronomiye de bu manada liderlik yapabilecek bölgesel perspektifle bu konunun biraz daha Doğu Karadeniz eksenli büyümesine, gelişmesine bence hizmet edecek bir anlayışa ihtiyacımız var. İnşallah Türkiye’nin gastronomi anlamında lider olabileceğini değerli başkanımız ifade etti. Evet buna ben de katılıyorum. Biz de Trabzon’un ve Doğu Karadeniz’in bu noktada Türkiye’nin liderliğine önemli bir katkı yapabileceğine inanıyoruz. Trabzon’da çok üzerinde konuşulmuş, tartışılmış, bilimsel anlamda çalışmaları yapılmış elimizde çok yoğun verileri olan bir konu değil. Daha yeni yeni başlıyoruz. Çok ileri giden şehirlerimiz var, Doğu ve Güney Doğu mutfağı gibi. Dolayısıyla Türkiye’de gittikçe öne çıkan, önemi daha iyi anlaşılmaya başlanan bir sektör. Bu manada biz de bugün Trabzon’da bir başlangıç yapıyoruz. Geçmişte tabii ki bazı yapılan çalışmalar var onlara hiç yok diyemem ama daha ciddi daha sistematik daha stratejik alanda ele aldığımız yaklaşım olarak söylüyorum ve Turizm Konseyi’nin bu manada çok doğru bir adres olduğuna inanıyorum” dedi.
COĞRAFİ İŞARETLİ ÜRÜNLERİN SAYILARI ARTMALI
Trabzon’un birçok medeniyete ev sahipliği, birçok kültüre başkentlik yapmış bir şehir olduğunu da ifade eden Başkan Zorluoğlu, “Dolayısıyla mutfağımızda kadimden gelen çeşitli medeniyetlerimizle yaşıyoruz. Bu bakımdan zengin bir mutfağımız var. Sadece küçük bir bölümü ticarileşmiş. Trabzon’da tabii coğrafi işaret almış yerel ürünlerimiz var. Bunların içerisinde gıda da önemli bir yer tutuyor. ‘Akçaabat Köftesi, Hamsiköy Sütlacı, Vakfıkebir Ekmeği, Tonya Tereyağı’ bunlardan bazıları. Tabi ‘Yomra Elması’ ve ‘Sürmene Pidesi’ de takip ediyor. Dolayısıyla toplam 7-8 coğrafi işareti olan ürünümüz var. Biz hem bu sayıları artırmalıyız hem de var olan bu coğrafi işaretli ürünlerimizde kaliteyi mutlaka muhafaza edebilmemiz çok çok önemli. Biz Büyükşehir Belediyesi olarak Trabzon’umuzun bu kadim mutfak kültürüne daha fazla hizmet etmeyi hedefliyoruz. Bu noktada yapılan organizasyonlara elimizden gelen desteği vermeye gayret ediyoruz. Diğer taraftan Büyükşehir Belediyesi olarak bu hizmetleri kendi tesislerimizde sunmaya çalışıyoruz. Kendi tesislerimizde özel sektöre rakip olmadan hizmete devam edeceğiz. Önemli turizm destinasyonlarında çok da ticari kaygı taşımadan yöresel yemeklerimizin sunumlarını yapmaya gayret edeceğiz” dedi.
ÇUVALCI: DİJİTALLEŞMEMİZ GEREKİYOR
KTÜ Rektörü Hamdullah Çuvalcı da ”Bölgemizde çok önemli yemek türleri var. Saymakla bitmez marka ürünlerimiz var. Satışta veya tanıtımda bazı eksiklikler olabilir. Bunlar hammadde ile oluyor. İnsanlar organiğe doğru yönleniyor. Özgün işler yapmamız lazım. Dijitalleşme çok önemli, gastronomiyi telefonun içine sokmamız lazım. Dijitalleşme satış, kuryeler büyük sektör oldu. Ülkemizde yatırımlar var. KTÜ’de bölümüz yok ama Maçka’da bu bölümlerimiz mevcut. Çaykara’daki okulda aşçılık programını aktif hale getirmek istiyoruz. KTÜ olarak destek vermeye hazır olduğumuzu ifade etmek istiyorum’‘ şeklinde konuştu.
HACISALİHOĞLU: ŞEHRİMİZİN TANITIMI İÇİN ÖNEMLİ
TTSO Başkanı M. Suat Hacısalihoğlu, 1. Gastronomi Çalıştayında yaptığı konuşmada, “Yemeklerimizi kültürle birleştirerek sağlıklı yiyeceklerle pişirme ve sunma sanatı olarak bahsettiğimiz gastronomide bütün şehirlerimiz yarış halinde. Şehirlerimiz marka olarak restoran ve aşçılarımızın isimleriyle ön plana çıkmaya başladı. Bu konuda derli toplu çalışmalar yaparak belli standartlar haline getirmek önemli. Şehirlerin tanıtımının bu standart üzerinden yapılması gerekir. Şehirlerimizde yeme içme altyapısı mevcut ancak henüz belli standartlara ulaşılamamıştır. Ticaret ve Sanayi odalarımız ile belediyelerimiz, belirli tanımlar yaparak tarifelerle standartları belli noktaya getirmeye çalışıyoruz. Birçok yemeğimiz kaybolmaya yüz tuttu ve sadece belirli restoranlarda bulunabiliyor. Turizme ve ekonomiye önemli katkı sağlamak adına atılacak adımların, hazırlanacak eylem planının hazırlığı bugün yapılacak. Önümüzdeki süreçte restoranlarımıza ve ustalarımıza büyük görev düşüyor. Standartların uygulanması ve sunum sanatı açısından ustalarımız önemli bir noktada bulunuyor. Sayın valimizle somon lezzetleri festivali yapmıştık. Ustalarımızın ne kadar önemli olduğunu gördük” dedi.
Hacısalihoğlu, “Şehrin ekonomisine katkı sağlama adına da önemli bir adım atılmış olacak. Gastronomiyi sadece şehrimizde yeme içme olarak görmemek lazım. E-ticaretle başta coğrafi işaretli ürünlerimiz olmak üzere yerel ürünlerin dünya ile buluşturulması önemli. Bunun da denetimle ve standart içinde yapılmasını gerekiyor. Bu çalıştayın uluslararası piyasalarda ürünlerin ekonomiye katılması konusunda da önemli adımların atılmasına vesile olacağını belirtmek istiyorum” diye konuştu.
Çalıştayının açılış töreninin ardından “Trabzon’da Gastronomi Çalışmaları, Gastronomide Yerel Mutfağın Sürdürülebilirliği ve Yerel Markalar, Türkiye’de ve Dünyada Gastronomi Şehirleri ve Örnek Uygulamaları, Gastronomide Coğrafi İşaretlerin Önemi” başlıklı 4 farklı oturumda uzmanlar ile sektör temsilcileri bilgilerini ve tecrübelerini paylaştı.
